Betaalbaarheid is een van de belangrijkste speerpunten van woningcorporaties. Ook zij maken zich al langere tijd zorgen over de betaalbaarheid van de huur voor een deel van de huurders. Aedes heeft daarom in het Sociaal Huurakkoord met de Woonbond afgesproken dat de huren de komende jaren slechts gematigd stijgen. In hetzelfde akkoord zijn ook maatregelen opgenomen om huurders individueel te helpen als ze in betalingsproblemen komen.
Individuele hulp veel effectiever
De motie van de Tweede Kamer richt zich vooral op huurders die in coronatijd in betalingsproblemen komen door teruggelopen inkomsten of andere oorzaken. Een algemene huurbevriezing is voor deze groep nauwelijks een oplossing. Zij zijn vooral gebaat bij individueel maatwerk. Corporaties hebben daarvoor mogelijkheden die verder gaan dan huurbevriezing. Via de Wet eenmalige huurverlaging kan de huur worden verlaagd voor de huurders met betaalrisico’s. In de praktijk gebeurt dit ook.
Aedes-voorzitter Martin van Rijn: ‘Dit soort regelingen zijn veel gerichter en efficiënter dan een algemene regeling, waarvan ook huurders profiteren die het helemaal niet nodig hebben. En dat geld lopen woningcorporaties dan wel mis en kunnen zij niet investeren in nieuwbouw of de verduurzaming van hun woningen.’
Laagste inkomens profiteren weinig
Het Economisch Instituut voor de Bouw constateerde vorig jaar dat je met het bevriezen van alle huren in de sociale sector wel veel mensen bereikt, maar niet alleen de groep die dit het hardst nodig heeft. Midden- en hogere inkomens profiteren relatief meer van bevriezing van de huur dan de laagste inkomens. Daarbij becijferde het EIB dat deze maatregel de sector jaarlijks 4 miljard kost aan gederfde huuropbrengsten.
Betaalbaarheid is een gedeelde verantwoordelijkheid, naast corporaties heeft de overheid hier een belangrijke rol. Bij de Wet eenmalige huurverlaging werden corporaties structureel gecompenseerd door een korting op de verhuurderheffing. Maar nu is er nog niets duidelijk over de compensatie.
Wanneer specifieke groepen kwetsbare huurders geholpen moeten worden, is het veel effectiever om dit te doen via de huurtoeslag of een verhoging van minimumloon en/of uitkeringen.
Wispelturige politiek
Politiek Den Haag verwacht in de komende jaren een grote rol van woningcorporaties bij het oplossen van belangrijke maatschappelijke vraagstukken, zoals de woningnood, het tekort aan huurwoningen en het aardgasvrij maken van huizen. Huren van bewoners zijn de enige bron van inkomsten voor corporaties, daarop baseren zij de exploitatie en investeringen. Uiteraard zijn corporaties er voor betaalbare huren, daarover worden afspraken gemaakt met de Woonbond. Van Rijn: ‘Iedere ingreep daarin maakt het voor ons lastiger goed beleid voor de lange termijn te voeren. Zo kunnen wij niet werken.
