Meer regie op volkshuisvesting noodzakelijk
Aedes pleit al langer voor meer regie van de overheid op de volkshuisvesting. De afgelopen jaren hebben immers laten zien dat de markt niet vanzelf zorgt voor voldoende en betaalbare nieuwbouwwoningen. Ook is evident meer nodig dan bestuurlijke afspraken over ambities.
Aedes is daarom groot voorstander van de principes onder het wetsvoorstel: de wet geeft overheden de basis om afspraken over nieuwbouw en woonbeleid afdwingbaar te maken en maatregelen te nemen als die niet worden nagekomen. Zo wordt een rechtvaardige afweging van volkshuisvestelijke belangen bij alle partijen geborgd. Of de wet gaat werken is wel afhankelijk van duidelijke doelstellingen en definities en van effectieve instrumenten om te interveniëren.
Betere waarborgen voor voldoende sociale huur nodig
Het wetsvoorstel bevat nu bijvoorbeeld te ingewikkelde regels voor de aandelen sociale huur in de nieuwbouw per gemeente. Wat Aedes betreft kunnen die beter worden vervangen door een duidelijke regel: 30% van de nieuwbouw in elke gemeente is sociale huur. Dan ontstaat er een veel betere waarborg dat er voldoende sociale huurwoningen gebouwd worden en dat woningcorporaties hun afspraak waar kunnen maken om de komende jaren 250.000 sociale huurwoningen te bouwen.
Gelijke regels alle verhuurders sociale huur
De nieuwe definitie voor sociale huur is een stap vooruit, maar creëert geen gelijk speelveld. Particuliere verhuurders kunnen zich exclusief blijven richten op huishoudens met een inkomen net onder de inkomensgrens. Tegelijkertijd wijzen woningcorporaties vooral woningen toe aan huishoudens met een veel lager inkomen én aan urgenten. Aedes pleit voor dezelfde regels in de nieuwbouw: iedere sociale verhuurder moet in de volledige breedte van de volkshuisvesting opereren.
Daarnaast pleit Aedes voor een evenredige verdeling van urgenten over regio’s. Provincies kunnen die verdeling bewaken en afdwingen als gemeenten er samen niet uitkomen.
Voldoende ambtenaren?
Aedes en corporaties maken zich daarnaast zorgen over de ambtelijke capaciteit die nodig is om deze wet uit te voeren. Rijk, provincies en gemeenten krijgen er een belangrijke taak bij: het sturen op betaalbare (nieuwe) woningen die passen bij de doelgroep. Komen daarvoor overal voldoende ambtenaren beschikbaar?
Consultatie over wet
Aedes heeft een formele consultatiereactie ingediend, die je hier kunt lezen. De reactie bevat allerlei suggesties voor minister De Jonge om het wetsvoorstel aan te scherpen. Na verwerking van de consultatiereacties van alle partijen legt de minister de wet aan de Tweede Kamer voor, dat wordt naar verwachting voor de zomer. Het is de bedoeling dat de wet op 1 januari 2024 ingaat.
