De woningnood illustreert pijnlijk dat marktwerking lang niet altijd voor iedereen een oplossing biedt, schrijft Aedes aan de vooravond van een Kamerdebat over het woningtekort. Woningcorporaties kunnen én willen graag juist de mensen helpen, die op de commerciële markt geen huis vinden. Maar de financiële positie van corporaties verslechtert, vooral omdat zij steeds meer geld kwijt zijn aan belastingen, zo schreef de toezichthouder op corporaties (Aw) onlangs. Hun maatschappelijke opgaven komen daardoor onder druk te staan.
‘Kabinet zit zelf aan knoppen’
Wat Aedes betreft laat dat zien dat het kabinet zelf aan de knoppen zit die bepalen hoeveel corporaties kunnen investeren en hoeveel huurwoningen ze kunnen bouwen. Maar de minister van Wonen laat het kabinetsbeleid buiten beschouwing bij haar analyse van de tegenvallende nieuwbouwproductie. Wat Aedes betreft hoef je echter geen econoom te zijn om te voorspellen wat er gebeurt als je de belastingen jaar na jaar laat oplopen bij zo’n 300 opdrachtgevers voor de bouw van sociale huurwoningen. De belastingdruk voor corporaties nam in één kabinetsperiode toe van 1,7 miljard naar ongeveer 3 miljard euro.
‘Ontmoedig corporaties niet, stimuleer ze’
Aedes roept de Tweede Kamer en het Kabinet Rutte op lef te tonen bij het aanpakken van de wooncrisis: ‘Niet meer overleg en onderzoek, maar daden’. Woningcorporaties kunnen en willen meer doen en geven in de brief aan wat zij daarvoor nodig hebben.
- Ontmoedig woningcorporaties niet langer, maar stimuleer ze. Een substantiële afname van de belastingdruk geeft corporaties ruimte om te investeren en nieuw te bouwen. Op die basis is een gesprek over een investeringsagenda mogelijk.
- Er is groot gebrek aan bouwlocaties. Het Rijk moet meer regie nemen, bijvoorbeeld door gemeenten te ondersteunen met bijdragen voor grondkorting of bouwsubsidies.
- Er is een nieuwe wijkaanpak nodig om de achteruitgang van de leefbaarheid in een groot aantal kwetsbare wijken tegen te gaan. Meer zorg en begeleiding voor bewoners moeten daarvan het fundament zijn.
- De markttoets voor middenhuurwoningen (niet-DAEB) moet afgeschaft worden, zodat corporaties ook huizen in het middensegment tot zo’n 1.000 euro huur per maand kunnen bouwen.
- Mensen die niet terecht kunnen in de private huursector of in de koopsector, mogen niet óók worden uitgesloten van de sociale huursector. Aedes pleit met de Woonbond voor drie inkomensgrenzen: minimaal 38.000 euro voor alleenstaanden, 42.000 euro voor tweepersoonshuishoudens en 52.000 euro voor gezinnen van drie of meer personen.