Veel deelnemers aan het rondetafelgesprek vielen Aedes bij en zien een grotere rol voor corporaties in het middensegment. Meer bouwen kan alleen als er meer grond beschikbaar komt. Lokaal moeten partijen kijken welk type woningen nodig zijn en welke bouwplannen daarbij passen. De praktijk laat zien dat daar meer landelijke regie bij nodig is. Een terugkeer van het ministerie van VROM, zoals de Kamer in een motie vroeg, kan helpen.
Andere kijk op woningmarkt
Het is nodig dat de kijk op de woningmarkt verandert. Mensen met een (laag) middeninkomen zouden bij de doelgroep van de corporaties moeten horen. De aanpassing van de inkomensgrens is hierbij een eerste stap, maar is onvoldoende voor met name gezinnen. Voor hen zou de inkomensgrens hoger moeten liggen. De verlaging voor alleenstaanden is onwenselijk, omdat zij zelf geen betaalbare koop- of particuliere huurwoning kunnen vinden.
De indexatie van de inkomensgrens is bovendien al jaren lager dan de feitelijke inkomensgroei, waardoor steeds minder mensen binnen de doelgroep van sociale huur vallen. Een correctie is hard nodig. 200.000 huishoudens komen sindsdien niet meer in aanmerking voor een sociale huurwoning, terwijl zij in andere segmenten van de woningmarkt nauwelijks terecht kunnen.
Lokaal maatwerk
In gebieden waar de woningnood het hoogst is, willen corporaties ook bouwen voor middeninkomens. Niet om met de markt te concurreren, maar júist om de huidige gaten tussen sociale huur en vrije markt op te vullen. Hierdoor sla je drie vliegen in één klap:
- Middeninkomens krijgen uitzicht op een woning.
- Corporaties kunnen ervoor zorgen dat er meer menging ontstaat in wijken tussen mensen met lagere inkomens en middeninkomens. Dit komt de leefbaarheid ten goede.
- Tot slot zijn gemengde bouwprojecten vaker haalbaar zowel financieel als op het vlak van leefbaarheid.
Afschaffen verhuurderheffing
Het ontbreekt ook aan financiële ruimte. Het onderzoek Opgaven en Middelen woningcorporaties laat zien dat corporaties 30 miljard euro tekort komen om aan de opgave te voldoen. Afschaffing of forse verlaging van de verhuurderheffing maakt investeringen mogelijk in betaalbare huur, middenhuur en betaalbare koop voor duizenden woningzoekenden. Daarnaast draagt het bij aan betere kwaliteit van bestaande woningen (renovatie, verduurzaming). Bovendien levert verdere verlaging of afschaffing van de verhuurderheffing tot 60.000 extra banen op, blijkt uit onderzoek van SEO.
De voorgestelde stijging van de overdrachtsbelasting naar 8 procent raakt starters en middeninkomens hard, omdat het voor corporaties te duur wordt om betaalbare woningen (met terugkoopgarantie) te koop aan te bieden aan deze groepen. Aedes pleit daarom voor een uitzondering op de hogere overdrachtsbelasting.
Rondetafelgesprek
De problemen op de woningmarkt staan hoog op de agenda in politiek Den Haag en vandaar ook het rondetafelgesprek in de Tweede Kamer. Dat is een enorme winst. Het kabinet en de politiek onderkennen dat ingrepen nodig zijn. Aedes-voorzitter Martin van Rijn benadrukte dat snel meer bouwen voor middeninkomens nu belangrijk is: 'We hebben in het verleden veel domeindiscussies gehad, van wie mag wat doen. Nu moeten we alles aangrijpen om ervoor te zorgen dat we het bouwprogramma gaan aanjagen. 'Anders wordt het middensegment een woestijn in plaats van niemandsland.' Lees ook de position paper van Aedes voor een uitgebreide toelichting
