De Bouwstroom

De Bouwstroom – hoe ver zijn we?

Expert
Maarten Georgius
Adviseur opdrachtgeverschap

De bouwkosten blijven jaar op jaar stijgen en de bouwopgave blijft onverminderd groot. Met conceptueel bouwen en bouwstromen kunnen we kosten besparen en sneller bouwen. Door marktpartijen meer garanties (langere opdrachten) en voorspelbaarheid te bieden, kunnen de prijzen omlaag. Ook kan door conceptueel bouwen efficiënter gebouwd worden. Daarnaast kunnen door deze andere manier van werken de interne kosten van een corporatie worden verlaagd ten opzichte van traditioneel bouwen en ontwikkelen. Je hoeft bijvoorbeeld niet steeds weer vanaf nul een PvE en ontwerp op te stellen. 

kaart van Nederland met bouwstromen

In deze regio's hebben corporaties en gemeenten het initiatief genomen tot een bouwstroom. (Groen zijn actieve bouwstromen, rood zijn potentiële bouwstromen.)

Lopende Bouwstromen 

In 2024 tellen we 7 bouwstroomregio’s en 2 potentiële nieuwe bouwstromen:  

  • NHBouwstroom 
    In 2022 hebben de 7 Noord-Hollandse corporaties binnen de NH Bouwstroom 6 bouwpartners geselecteerd. In 2024 zijn de eerste projecten opgeleverd. De komende jaren werken de corporaties en bouwpartners gezamenlijk aan de bouw van ca. 4.000 woningen. Zij innoveren samen op het vlak van haalbaarheid, snelheid en duurzaamheid. Als bouwstroom willen we zo efficiënt mogelijk standaardiseren. We zijn trots op de behaalde resultaten, maar blijven kritisch op wat we opleveren. We delen ervaringen uit de opgeleverde en lopende projecten actief met elkaar om zo de hele bouwstroom continu te verbeteren. In de praktijk merken we dat door onze nauwe samenwerking tussen bouwers, corporaties, en gemeentes, de projecten al flink sneller verlopen. Binnenkort zullen 2 nieuwe corporaties zich aansluiten bij de NH Bouwstroom. We kijken er naar uit om in de toekomst ons netwerk verder uit te breiden en meer corporaties en gemeenten te verwelkomen.

    Waarvoor kan een andere bouwstroom of corporatie die een bouwstroom overweegt, bij jullie aankloppen? 
    Bijzonder aan deze bouwstroom is de hechte samenwerking met bouwpartners waarin we elkaar ook stimuleren in productontwikkeling. Doordat we gevoelige onderwerpen bespreekbaar durven te maken, ontstaat er een vertrouwensband. Zo kan iedereen profiteren van elkaars kennis om samen te blijven innoveren. 
    In de praktijk vertaalt dit zich in congressen elk kwartaal, verschillende multidisciplinaire werkgroepen met een mix van leden uit verschillende organisaties en hebben wij een traineeprogramma waarin de trainees zowel bij een corporatie als bij een bouwer aan de slag gaan om beide kanten te ervaren.
    We inspireren graag andere partijen met onze bijzondere samenwerking en innovaties! 

    Lees meer over NHBouwstroom    

  • Bouwstroom Noord 

    In juli 2021 zijn Woonservice, Lefier, Actium, Woonconcept, Wold & Waard, Dura Vermeer en Trebbe gestart met Bouwstroom Noord. Inmiddels heeft Bouwstroom Noord 1.250 woningen gepland. In juli 2024 is de bouw van de 500e woning gestart. Momenteel onderzoekt de Bouwstroom Noord of de samenwerking verlengd én uitgebreid kan worden. 

    Waarvoor kan een andere bouwstroom of corporatie die een bouwstroom overweegt, bij jullie aankloppen? 
    Bouwstroom Noord is trots dat het gelukt is om samen te werken alsof we 1 bedrijf zijn. De deelnemers werken aan 1 gezamenlijke opgave:  Passende sociale nieuwbouwwoningen betaalbaar houden en voldoende nieuwbouwproductie realiseren. We hebben begrip voor elkaars belangen en uitdagingen en durven keuzes te maken die het grotere belang dienen. Zo maken we bijvoorbeeld kleine projecten van 4 woningen haalbaar en is het ons gelukt om betaalbaar te blijven bouwen in tijden van (extreme) prijsstijgingen. We delen graag onze kennis over hoe we dit bereikt hebben en hoe we de volgende fase van Bouwstroom Noord aanpakken. 

    Lees meer over Bouwstroom Noord

  • Bouwstroom Haaglanden 
    In maart 2022 zijn 12 corporaties (Rondom Wonen, Vidomes, Woonbron, Staedion, Rijswijk Wonen, Wassenaarsche Bouwstichting, Arcade, Haag Wonen, Wonen Wateringen, Wooninvest, De Goede Woning en Wonen Midden Delfland) gestart met een aanbestedingstraject. In maart 2023 was de ondertekening van de raamovereenkomsten. Op dit moment zijn er meerdere harde projecten waarvoor vergunningen worden aangevraagd en waarvoor binnenkort een startdatum voor de bouw wordt vastgesteld. In september 2024 gaat het allereerste bouwstroomproject in de regio Haaglanden van start! 
    Ondertussen heeft een 13e corporatie zich aangesloten en staat de Bouwstroom Haaglanden open voor corporaties in aangrenzende regio’s die willen aansluiten. 

    Lees meer over Bouwstroom Haaglanden   

  • De Rotterdamse BouwVersnelling 
    Er zijn 13 woningcorporaties* aangesloten bij de Rotterdamse Bouwversnelling. Zij hebben in december 2023 een raamovereenkomst afgesloten. In de eerste fase hebben 7 corporaties projecten voor 350 meergezinswoningen ingebracht, geschikt voor conceptuele bouw.  Een tweede fase zal voortbouwen op de ervaringen uit de eerste fase. Het fundament dat nu op kleine schaal wordt gelegd, wordt dan uitgebouwd zodat de grotere projecten van alle 13 corporaties in deze bouwstroom kunnen worden ondergebracht.

    * Stichting 3b Wonen, Woningstichting Ressort Wonen, Stichting Waterweg Wonen, Stichting Wooncompas, Woningbouwvereniging Hoek Van Holland, Stichting Woonstad Rotterdam, Stichting Quawonen, Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam, Stichting Hef Wonen, Stichting Woonplus Schiedam, Stichting Havensteder, Stichting Woonbron, Woningbouwvereniging Poortugaal

    Waarvoor kan een andere bouwstroom of corporatie die een bouwstroom overweegt, bij jullie aankloppen? 
    De Rotterdamse BouwVersnelling deelt graag ervaringen over hun manier van werken in de bouwstroom:
    De hoge mate van standaardisatie: we streven naar een gezamenlijke vraagspecificatie en aanbestedingsleidraad. Uitgangspunt hierbij is de woonstandaard 3.1 met zo min mogelijk extra eisen. De ontwikkelaars van de betrokken corporaties vragen hiertoe intern om mandaat om af te wijken van de geldende interne processen.
    Het parallelle traject, waarbij wij ook kijken naar het gehele planontwikkelingsproces. Hierbij zitten corporaties, overheden en marktpartijen bij elkaar om te kijken hoe ze het planontwikkelingsproces kunnen inkorten. 

    Lees meer over De Rotterdamse BouwVersnelling 

  • Bouwstroom Limburg
    6 woningcorporaties bundelen hun krachten onder de noemer Bouwstroom Limburg: HEEMwonen, Wonen Limburg, Wonen Zuid, Servatius, Woonpunt en Maasvallei. Zij hebben de intentie 1.000 conceptwoningen te leveren in de komende 5 jaar. Inmiddels bevindt Bouwstroom Limburg zich in de aanbestedingsfase. Deze aanbesteding levert eind 2024 2 raamovereenkomsten op voor 500 grondgebonden en 500 gestapelde woningen, te realiseren in de periode 2025-2028.

    Waarvoor kan een andere bouwstroom of corporatie die een bouwstroom overweegt, bij jullie aankloppen? 
    We delen graag hoe we op dit punt zijn gekomen en welke keuzes daaraan vooraf gingen. Door hierover met elkaar te sparren doe je nieuwe inzichten op die je nodig hebt in een dergelijk traject.

    Volg Bouwstroom Limburg via #BouwstroomLimburg op LinkedIn.

  • Bouwstroom Metropoolregio Eindhoven (MRE) 
    Bouwstroom MRE bestaat sinds 2019 en werkt sindsdien onder de noemer WoonST in de Metropoolregio Eindhoven en 9 gemeenten uit het Stedelijk Gebied Eindhoven. De meewerkende woningcorporaties in WoonST zijn Bergopwaarts, Compaen, Goed Wonen, Helpt Elkander, Trudo, Thuis, Volksbelang, Wocom, Woningbelang, Woningstichting de Zaligheden, Woonbedrijf, Wooninc. en Woonpartners. 
    Bij de oprichting van deze bouwstroom waren betaalbaarheid en snelheid de hoofddoelstellingen. Gezien het succes van WoonST 1.0 , waarmee meer dan 1.000 woningen zijn gerealiseerd, heeft in juni 2024 de lancering van WoonST 2.0 plaatsgevonden. Met WoonST 2.0 wordt wederom betaalbaar en snel gebouwd én tegelijk ook met een gereduceerde milieu-impact. Dus meer circulair en biobased . De ambitie is om in de periode tot 2030 750 eengezinswoningen en 1.750 gestapelde WoonST 2.0 woningen te realiseren.

    Waarvoor kan een andere bouwstroom, of corporatie die een bouwstroom overweegt,  bij jullie aankloppen? 
    WoonST 1.0 is een katalysator gebleken voor veel andere bouwstromen.  WoonSt 2.0 is een vervolg op deze succesvolle samenwerking waarbij we de leerpunten van WoonST 1.0 hebben meegenomen en de uitvraag hebben uitgebreid met meer variatie en een hogere mate van duurzaamheid. We delen graag met andere corporaties hoe we dit hebben aangepakt. Dit als stimulans om bouwstromen een vervolg te geven.

    Lees meer over Bouwstroom MRE

  • Bouwstroom Oost
    WoON Twente, Domijn, Vechtdal Wonen, Viverion, Welbions en De Woonplaats zijn in 2024 officieel gestart met Bouwstroom Oost: een meerjarige samenwerking om met conceptuele bouw sneller betaalbare woningen te realiseren. De gezamenlijke ambitie is om tot 2030 zo'n 2.000 conceptuele woningen te bouwen. Hiervan is de helft grondgebonden en de helft gestapeld.

    Via 2 aanbestedingen zoeken de corporaties 1 of 2 bouwbedrijven die de komende 4 jaar conceptwoningen gaan ontwikkelen en realiseren. Hierbij worden we begeleid door een externe adviseur. Mogelijk sluiten meer corporaties in de loop van het traject aan en wordt de uitvraag groter. De gunningsfase loopt eind 2024 af, in 2025 gaan de eerste projecten van start. 

    Waarvoor kan een andere bouwstroom of corporatie die een bouwstroom overweegt, bij jullie aankloppen? 
    Andere corporaties kunnen met ons sparren over hoe je een bouwstroom kunt optuigen en wat dit vergt van de samenwerkingspartners. 

    Lees meer over bouwstroom oost op www.bouwstroomoost.nl (vanaf najaar 2024).

    Potentiële bouwstromen:

  • Bouwstroom Utrecht 
    Bouwstroom Utrecht bevindt zich al enige tijd in een oriënterende / opstartende fase. Er wordt overwogen om aan te sluiten bij een bestaande bouwstroom, zelf te starten of te werken in een andere vorm, zoals ketensamenwerking.
     
  • Bouwstroom Zeeland
    Zeeuwse corporaties zouden graag een bouwstroom starten. Zij zoeken nog naar een passende vorm, de omvang van de bouwopgave is namelijk beperkt.

Meer informatie 

Wil je meer weten over het programma De Bouwstroom of zie je kansen om aan te sluiten? Neem dan contact op met Jonne Siemens, sectorontwikkelaar Nieuwbouw en Verduurzaming of Maarten Georgius, adviseur Opdrachtgeverschap Aedes.