Fiscale aspecten loopbaanontwikkelingsbudget belicht

Veelgestelde vragen Veelgestelde vragen · 2 september 2015

In de CAO Woondiensten hebben werknemers met ingang van 1 januari 2010 recht op een individueel loopbaanontwikkelingsbudget. Op de besteding van dit budget is fiscale wet- en regelgeving van toepassing. In dit vraag en antwoord document worden een aantal fiscale aspecten toegelicht.

Kan een opleiding, gefinancierd uit het persoonlijk ontwikkelingsbudget van de werknemer onbelast worden vergoed?

Een studie of opleiding van de werknemer kan door de werkgever onbelast worden vergoed onder de volgende voorwaarden:

  • Het moet gaan om een opleiding die is gericht op het vervullen van een beroep in de toekomst ( verbeteren van de financieel-economische positie) of het op het op peil houden of verbeteren van vakkennis en vaardigheden voor het verwerven of behouden van inkomen uit tegenwoordige arbeid;
  • De desbetreffende kosten moeten niet al door een ander worden vergoed;
  • De vergoeding moet zijn verleend of toegezegd vóór het einde van het jaar waarin de kosten worden gemaakt.
Welke opleidingen of cursussen zijn belast?

Eventuele cursussen of opleidingen die neigen naar “hobby en vrije tijd” zijn belast. Dergelijke opleidingen en cursussen passen ook niet in de context van artikel 10.3.2 CAO aangezien het bestedingsrecht daarin is beperkt tot activiteiten “ten behoeve van loopbaanontwikkeling”.

Zijn er voorbeelden uit de praktijk?

Ja. Bijvoorbeeld:
Rijlessen voor het besturen van een personenauto worden niet aangemerkt als scholingsuitgaven omdat het daarbij gaat om het verwerven van algemene vaardigheden. Een rijopleiding voor het behalen van het groot rijbewijs kan wel als scholingsuitgaven worden aangemerkt maar dan moet het wel de bedoeling zijn (en aannemelijk worden gemaakt) dat de werknemer als beroepschauffeur gaat werken.
• Talencursus: Als een werknemer als tolk of vertaler gaat werken, is het een scholingsuitgave;
• Fotografie: Alleen als een werknemer een professionele fotografieopleiding gaat volgen en aannemelijk kan maken er zijn beroep van te willen maken, is het een scholingsuitgave;
• Duiklessen: Geen scholingsuitgave, tenzij degene die de duiklessen volgt van duiken zijn beroep gaat maken, bijvoorbeeld als betaalde duikinstructeur.

Wie bepaalt of over de besteding van het loopbaanontwikkelingsbudget loonheffing moet worden ingehouden?

Op grond van de Wet op de loonbelasting moet de werkgever beoordelen of er loonheffing moet worden ingehouden of dat de voorgenomen besteding van de werknemer onder een vrije vergoeding of verstrekking valt. Artikel 10.3.5 CAO geeft aan dat de werknemer de werkgever tijdig informeert over de bestedingswens met betrekking tot het loopbaanontwikkelingsbudget. Op dat moment is het raadzaam dat de werkgever de werknemer informeert over de eventueel in te houden loonheffing als onderdeel van de administratieve afhandeling. De fiscale gevolgen van de besteding van het loopbaanontwikkelingsbudget, waaronder de eventueel in te houden loonheffing, zijn voor rekening van de werknemer. De werkgever compenseert deze gevolgen niet (artikel 10.7.2 CAO).

Wat geldt voor cursussen en opleidingen die meer in lijn zijn met de huidige dienstbetrekking?

Cursussen en opleidingen die nodig zijn voor de behoorlijke vervulling van de dienstbetrekking behoren feitelijk tot de categorie functiegebonden scholing (artikel 10.1 CAO). Deze scholing behoort tot de vrije vergoedingen. Gedacht kan worden aan cursussen, congressen, seminars, symposia, excursies, studiereizen en dergelijke ter behoorlijke vervulling van de dienstbetrekking, met inbegrip van de bijbehorende reizen en eventueel verblijf.

Kunnen reiskosten worden vergoed uit het persoonlijk budget?

Een werknemer kan het loopbaanontwikkelingsbudget alleen besteden aan een studie of opleiding ten behoeve van zijn/ haar loopbaanontwikkeling. Voor vergoeding van reiskosten ten behoeve van deze studie of opleiding is dit budget niet bedoeld.

Kunnen verblijfskosten behorende bij een opleiding ten laste van het persoonlijk budget worden vergoed?

Een werknemer kan het loopbaanontwikkelingsbudget alleen besteden aan een studie of opleiding ten behoeve van zijn/ haar loopbaanontwikkeling. Voor vergoeding van verblijfskosten ten behoeve van deze studie of opleiding is dit budget niet bedoeld.

Welke gevolgen heeft het kopen van uren uit het persoonlijk ontwikkelingsbudget?

De aankoop van extra uren behoort niet tot het loon, het is te beschouwen als compensatieverlof. Aanspraken op compensatieverlof behoren als zodanig niet tot het loon voor zover zij aan het eind van het kalenderjaar, samen met aanspraken op vakantieverlof, niet meer bedragen dan de arbeidsduur per week, gerekend over een periode van 50 weken.

Kunnen kosten van een professionele coach onbelast worden vergoed?

In de nieuwe CAO staat dat een werknemer zelf kan bepalen waaraan hij het budget besteedt zolang het maar bijdraagt aan zijn loopbaanontwikkeling. In de optiek van Aedes en de vakbonden kan het daarbij ook gaan om persoonlijke coaching. Bijvoorbeeld om meer inzicht te verwerven in sterke en zwakke punten, drijfveren en idealen. Naar de letter van de wet valt dat niet onder een vrije vergoeding. Ook uit de jurisprudentie van de belastingrechter blijkt dat dit niet gezien wordt als scholingsuitgaven. Outplacement is wel een vrije vergoeding.

Wordt de CAO Woondiensten beoordeeld door de Belastingdienst?

Ja. De Belastingdienst heeft de cao Woondiensten 2009-2010 beoordeeld op de gevolgen voor de loonheffingen. Voor meer informatie zie: Beoordeling CAO Woondiensten 2009-2010 (pdf).