Lagere bouwkosten en een versneld bouwproces voor sociale huurwoningen. Met dat doel voor ogen zijn de corporaties en de SGE-gemeenten hun ‘unieke, dubbele samenwerking’ twee jaar geleden begonnen, zegt Bas Sievers, directeur-bestuurder van Woonpartners in Helmond, een van de deelnemende corporaties. De marktpartijen Heijmans en BAM WONEN hebben nu de opdracht gekregen om de gestandaardiseerde eengezinswoningen en appartementen te realiseren.
Honderden variaties
Een van de scherpe voorwaarden in de aanbesteding was dat de standaardisatie geen eenheidsworst mocht opleveren. Dat is meer dan gelukt, vertelt Sievers. ‘De diversiteit aan verschijningsvormen van de woningen heeft ons aangenaam verrast. Bij de eengezinswoningen kunnen we bijvoorbeeld kiezen uit zo’n vijftien gevelbeelden met verschillende soorten ramen, deuren en daken. Die zijn onderling ook weer allemaal te combineren. Uiteindelijk zijn er honderden variaties mogelijk.’
Het woord ‘gestandaardiseerd’ is voor dit gedifferentieerde aanbod dan ook eigenlijk niet de juiste benaming, zegt Sievers. ‘Voordat de eerste bewoners later dit jaar de eerste nieuwe woningen betrekken, hopen we een passendere naam voor deze pilot te hebben. Ideeën zijn welkom.’
Collectief inkopen
De dertien corporaties hebben in deze pilot hun traditionele inkoopproces verruild voor de collectieve inkoop van nieuwbouwwoningen. ‘Dat alleen al is op deze schaal nog vrij uitzonderlijk’, zegt Sievers.
Soms was dat ook even wennen. ‘We hebben allemaal wat autonomie moeten inleveren. Bij collectief inkopen hoort ook dat je gezamenlijk concessies doet om uiteindelijk samen een beter product in te kopen.’
Versnelde vergunningen
Naast deze samenwerking van de corporaties maakt de samenwerking met de negen gemeenten dit tot een uniek traject. De gemeenten beloofden vergunningen sneller te verstrekken en flexibeler om te gaan met welstandseisen. ‘Die dubbele samenwerking heeft de marktpartijen vertrouwen gegeven’, zegt Sievers.
‘De combinatie van de schaalvoordelen door een collectieve inkoop en het versnelde vergunningenproces zorgen voor een lagere prijs. Normaal duurt dat proces van vergunningen verlenen soms veel langer dan het bouwen zelf.’
Gegroeid vertrouwen
Eigenlijk ligt het gemeentelijk grondbeleid deels ten grondslag aan de samenwerking, vertelt Sievers. ‘Dat grondbeleid daagt eerder uit tot ruziemaken dan tot samenwerking.’ Toen de corporaties en gemeenten in het SGE twee jaar geleden over de enorme behoefte aan nieuwe, betaalbare huurwoningen spraken, besloten ze het anders aan te pakken. ‘In plaats van tegenover elkaar zijn we gaan kijken hoe we naast elkaar kunnen staan.’
‘De praktijk is soms weerbarstig geweest’, zegt Sievers. ‘Maar het resultaat mag er zijn. Bovendien heeft de samenwerking ons allemaal veel energie geleverd. Gemeenten en corporaties hebben elkaar veel beter leren kennen en daardoor is ook het vertrouwen gegroeid. Alleen daarom al raad ik corporaties zo’n samenwerking aan.’
Samenwerkende partijen
Binnenkort gaan de corporaties en de gemeenten locaties aanwijzen voor de 1.000 nieuwe sociale huurwoningen. Behalve Woonpartners werken de volgende corporaties mee aan de pilot: Wocom, Volksbelang, Woonbedrijf, Compaen, Bergopwaarts, Woningbelang, Woningstichting de Zaligheden, Goed Wonen, Thuis, Helpt Elkander, Wooninc en Trudo. De negen gemeenten die samenwerken in SGE zijn: Best, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Helmond, Nuenen, Oirschot, Son en Breugel, Veldhoven en Waalre.
Meer informatie
- Lees hoe het gezamenlijke plan tussen de SGE-gemeenten en de corporaties tot stand kwam.
- Stedelijk Gebied Eindhoven zet in op conceptueel bouwen: 'Toekomst van woningbouw in handen' (op volkshuisvestingnederland.nl van het ministerie van BZK).
