Druk op Europese Commissie om regels voor sociale huur aan te passen

Nieuws Nieuws · 15 november 2023
Expert
Robin van Leijen
Belangenbehartiger

Europese ministers van Wonen vragen in de zogenoemde Gijón-verklaring, de Europese Commissie de regels voor sociale huur aan te passen. En dan met name de definitie van sociale huisvesting in Europese staatssteunregels. Deze aanpassing moet ervoor zorgen dat middenhuur  met staatssteun gerealiseerd kan worden, zodat ook middeninkomens betaalbaar kunnen huren.

Voorafgaand aan de verklaring deden 6 lidstaten, op initiatief van Nederland, een soortgelijke oproep. Hierbij gaven zij specifiek aan meer ruimte te willen voor middeninkomens. Dit komt overeen met het standpunt van Aedes.

Ook vanuit het Europees Parlement is een brede oproep gekomen voor aandacht voor de middeninkomens. Deze is getekend door 61 Europarlementariërs uit verschillende landen en vanuit verschillende politieke partijen. Tot slot heeft onze EU-koepel, Housing Europe, samen met de diverse EU-koepels van steden, huurders, en gemeenten een open brief gestuurd aan de Europese ministers van wonen. Boodschap van deze brief was: pas de staatssteunregels aan om meer mogelijkheden te genereren voor middenhuur.

Al deze verzoeken om aandacht voor middenhuur, uit verschillende hoeken en lagen, voeren de druk op de Europese Commissie om de regels te herzien enorm op. De verwachting is dat zij hieraan gehoor gaan geven.

Waarom aandacht voor middenhuur?

In veel Europese landen stijgen de huren harder dan de inkomens. Huishoudens met een middeninkomen vallen hierdoor tussen wal en schip. Zij verdienen te veel om in aanmerking te komen voor een sociale huurwoning, maar kunnen vaak geen woning kopen door de hoge prijzen. Deze huishoudens zijn dan aangewezen op de vrije huursector, die onvoldoende betaalbare woningen voor middeninkomens biedt. Hierdoor is de betaalbaarheid van woningen voor middeninkomens onder druk komen te staan.

Regels voor staatssteun

Binnen de Europese regels mag de overheid bedrijven en organisaties staatssteun geven, bijvoorbeeld met subsidies of bankgaranties. Staatssteun is mogelijk voor een zogeheten Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB). Lidstaten van de EU bepalen zelf wat in hun land wel en niet een DAEB is. In Nederland valt sociale huisvesting onder DAEB.

De Europese Commissie heeft in het DAEB-besluit (2012/21/EU) extra voorwaarden aan lidstaten gesteld. Activiteiten moeten zich richten op achterstandsgroepen of sociaal kansarme groepen. In Nederland is die groep gedefinieerd aan de hand van de inkomensgrens die bepaalt of iemand in aanmerking komt voor een sociale huurwoning. Middeninkomens vallen hier niet onder. Middenhuur voor deze groep is dus niet-DAEB en mag niet met staatssteun gerealiseerd worden. Terwijl de huurprijzen in dit segment juist enorm hoog zijn.