Eerder heeft Aedes zich immers samen met de Woonbond stevig verzet tegen het voorstel: veel huurtoeslagontvangers zouden er tientjes op achteruitgaan. Wel zijn er nog zorgen over andere aanpassingen in de huurtoeslag waardoor huurders erop achteruitgaan.
Normhuren van tafel
Het voorstel om de huurtoeslag voortaan op normhuren te baseren (in plaats van op de daadwerkelijke huur die een huurder betaalt) kreeg veel kritiek. Woonbond en Aedes vreesden dat veel meer huishoudens met de laagste inkomens betaalbaarheidsproblemen zouden krijgen. Een impactanalyse van het Nibud liet zien dat inderdaad ruim 900.000 huurders tientjes minder huurtoeslag zouden krijgen.
Ook de Raad van State adviseerde negatief. Vervolgens heeft het kabinet haar voorstel voor hervormingen van de huurtoeslag aangepast, zo werd op 17 februari 2023 in de Ministerraad besloten.
‘Goed dat kabinet geluisterd heeft’
Aedes waardeert het dat het kabinet consequenties heeft getrokken uit de bezwaren van uiteenlopende partijen. Aedes-voorzitter Martin van Rijn: ‘Het is vooral goed nieuws voor veel huurders. Voor veel mensen is de huurtoeslag onmisbaar om in hun huis te kunnen blijven wonen. Dat geeft zekerheid en die hebben mensen hard nodig, zeker op het moment. De huurtoeslag moet het instrument blijven waarmee de Rijksoverheid haar verantwoordelijkheid neemt om huishoudens met lage inkomens betaalbaar te laten wonen.’
Aangepast wetsvoorstel: positieve en negatieve effecten
De normhuren zijn uit het wetsvoorstel gehaald, dat nu nog een aantal aanpassingen van de regeling bevat met voor huurders verschillende effecten.
- Ook huurders met een huur bóven de liberalisatiegrens (vrije sector) komen voortaan in aanmerking voor huurtoeslag.
- Huurders vanaf 21 jaar krijgen voortaan volledige huurtoeslag, tot nu toe was dat pas vanaf 23 jaar.
- Huurders krijgen hun servicekosten voortaan niet meer vergoed via de huurtoeslag.
- Alle huurders krijgen € 4 minder huurtoeslag omdat de eigen bijdrage daarmee wordt verhoogd.
Nog enkele vraagpunten
De huurtoeslag wordt algemeen beschouwd als een goed werkende en effectieve maatregel, die de juiste mensen bereikt. Dat neemt niet weg dat Aedes openstaat voor verbeteringen binnen het systeem. Sommige punten in het nieuwe wetsvoorstel roepen echter nog vraagtekens op. Niet meer vergoeden van servicekosten leidt tot vereenvoudiging van het systeem. Maar het scheelt de helft van de huurders wel gemiddeld € 10 per maand. De verlaging van € 4 voor iedereen lijkt beperkt, het gaat echter over veel mensen die op het moment al moeite genoeg hebben om de eindjes aan elkaar te knopen.
Aedes: ‘Kabinet, het kan nog beter’
Aedes juicht het toe dat meer huurders in aanmerking komen voor huurtoeslag. Maar dat lijkt nu betaald te worden door huurders die al huurtoeslag ontvangen, namelijk via de verhoging van de eigen bijdrage. Dat verbaast Aedes, vooral omdat het kabinet eerder toezegde € 300 miljoen extra uit te trekken voor de huurtoeslag. Aedes roept het kabinet op daar nog eens goed over na te denken: ‘Goed dat de normhuren eruit zijn, maar het kan nog beter.’