Nieuwe Omgevingswet: ‘Schuif op tijd aan bij de gemeente’

Expert
Maarten Georgius
Adviseur opdrachtgeverschap

Met de nieuwe Omgevingswet verandert er het nodige voor woningcorporaties. Groot voordeel is dat de informatie straks op 1 punt is terug te vinden. En alle benodigde omgevingsvergunningen en meldingen regel je vanaf 1 januari 2024 via 1 loket. Hoe beter je plannen passen binnen de omgevingsvisie en hoe vollediger je vergunningaanvraag, hoe makkelijker het vervolgtraject. Advies aan corporaties: zorg dat je op tijd aan tafel zit bij je gemeente.

Wie plannen maakt die invloed hebben op de leefomgeving, zoals bouwplannen, krijgt te maken met de nieuwe Omgevingswet. Dat is niet alleen een verandering voor de initiatiefnemer maar ook een verandering voor alle overheden. Om overheid en bedrijfsleven te ondersteunen bij de voorbereidingen op de Omgevingswet, is er het programma ‘Aan de slag met de Omgevingswet’. Woningcorporaties kunnen nu al met hun vragen bij gemeenten, waterschappen, provincies en omgevingsdiensten terecht. Kees Keuzenkamp, programmadirecteur en Roland Willemsen, Business Liaison Manager Bedrijfsleven kunnen als geen ander vertellen wat de nieuwe Omgevingswet betekent voor woningcorporaties.

Naar 1 loket

Doel van de Omgevingswet is een goede afweging te maken tussen beschermen en benutten van de leefomgeving. Die 2 onderdelen zijn nu in uiteenlopende wet- en regelgeving belegd. Als je nu plannen hebt, moet je alle losse wet- en regelgeving nalopen, uitzoeken wie je waarvoor nodig hebt en verschillende vergunningen aanvragen, die dan niet altijd op elkaar aansluiten. De Omgevingswet voegt beschermen en benutten van de leefomgeving samen. Keuzenkamp: ‘En we hebben straks niet alleen 1 wet, maar ook 1 loket. Een corporatie hoeft dan bij een vergunningsaanvraag niet meer alles zelf te coördineren, dat gebeurt vanuit de overheid.’ Dat ene loket ontsluit de relevante wetgeving voor de fysieke leefomgeving op verschillende niveaus. Op diezelfde plek kun je meteen de benodigde vergunningaanvragen en meldingen indienen. Het systeem zorgt ervoor dat je als gebruiker wordt doorgeleid naar de juiste plek voor je melding of vergunningsaanvraag. Willemsen geeft een voorbeeld: ‘Stel je gaat woningen grondig renoveren en wilt isolatiemaatregelen nemen. Het loket attendeert jou op de informatie over beschermde diersoorten, zodat je daarmee rekening kunt houden bij een melding of een vergunningaanvraag. Die informatie moest je er eerder via andere websites zelf zien te vinden. Dit scheelt corporaties een hoop tijd.’

Vroegtijdig overleg met gemeente

Daarnaast wijst het systeem gebruikers actief op wijzigingen en plannen van bijvoorbeeld de gemeente. Keuzenkamp: ‘Zeker corporaties kunnen daarmee hun voordeel doen. Als je weet dat je gemeente bouwplannen heeft, kun je zorgen dat je meteen aan tafel zit. Zo kun je je eigen plannen afstemmen op een omgevingsvisie. Dat maakt het makkelijker om vergunningen te krijgen. Heb je aan de voorkant alles goed geregeld, dan ben je sneller klaar in het verdere proces.’

Sowieso raden Keuzenkamp en Willemsen corporaties aan om, zodra ze plannen hebben waarvoor ze een melding moeten doen of een vergunning moeten aanvragen, zo snel mogelijk met de gemeente in gesprek te gaan. Willemsen: ‘Als je alles met de gemeente hebt doorgesproken en afgestemd, is de vergunningsaanvraag slechts een formaliteit. De gemeente kan je vertellen wat je precies moet aanleveren en hoe je je plannen kansrijk kunt maken. Maar ook hoe je als initiatiefnemer het participatieproces met omwonenden en andere belanghebbenden moet vormgeven.’

Dat vroegtijdige overleg is dan ook het belangrijkste advies dat Keuzenkamp en Willemsen corporaties willen meegeven. Ook omdat zij zien dat bevoegd gezagen de komende tijd afwegingen moet maken tussen woningbouw en andere activiteiten die om ruimte vragen. Keuzenkamp: ‘Dat maakt het extra belangrijk om in een zo vroeg mogelijk stadium aan te schuiven. Wie deelneemt aan de integrale visievorming heeft meer kans van slagen.’

Nu: 26 wetten, 60 algemene maatregelen van bestuur (amvb's) en 75 ministeriele regelingen
Vanaf 1 januari 2024: 1 Omgevingswet, 4 AMvB's en 1 Omgevingsregeling
Landelijke loketten nu:
- OLO (omgevingsloket online)
- AIMonline (activiteitenbesluit internetmodule voor milieubelastende activiteiten)
- Ruimtelijkeplannen.nl
- Meldpunt bodembescherming
Vanaf 1 januari 2024: 1 Omgevingsloket

De inwerkingtreding van de Omgevingswet is een grote verandering die niet op 1 januari 2024 direct klaar is. Het Omgevingsloket gaat uit van 1 overheid; uitdagingen en mogelijke dubbelingen uit de praktijk tussen overheden onderling komen hiermee aan de oppervlakte. Keuzenkamp: ‘Dat is niet erg. Juist als deze onvoorziene zaken zichtbaar worden, kunnen we leren over de effecten van de dagelijkse praktijk en blijven ontwikkelen.’