Vertraging onaanvaardbaar voor huurders
Meerdere nieuwbouwprojecten komen nu niet van de grond doordat er geen zicht is op voldoende netcapaciteit. Daarnaast zijn er wijken met woningen die in principe klaar zijn voor bewoning, maar waar de woningen leeg blijven staan omdat er geen aansluiting.
Bijvoorbeeld in Zutphen. Daar wil Woonbedrijf ieder1 starten met de sloop en nieuwbouw van bijna 100 woningen met slechte energielabels. Er worden energiezuinige, modulaire woningen voor in de plaats gebouwd. Een deel van de huurders woont al in een logeerwoning, een ander deel staat op het punt te verhuizen naar een wisselwoning. In het voorjaar van 2023 heeft Woonbedrijf ieder1 deze projecten al aangemeld, en afspraken gemaakt over het af- en aansluiten. Onlangs kreeg ieder1 te horen dat de netwerkpartners de gemaakte afspraken niet kunnen nakomen, omdat het netwerk eerst verzwaard moet worden. Die verzwaringswerkzaamheden moeten nog beginnen, terwijl de eerste nieuwe woning al in mei en de laatste in november 2024 zouden worden opgeleverd voor bewoning.
Zolang de netverzwaring er niet is, kunnen de nieuwe energiezuinige woningen niet op het net worden aangesloten en kunnen daardoor niet bewoond worden. De woningcorporatie heeft geen duidelijkheid gekregen over de planning van de verzwaringswerkzaamheden, maar duidelijk is wel dat dit een vertraging gaat opleveren.
‘Die vertraging vinden wij onaanvaardbaar’, zegt Joke Hofman, directeur bestuurder van het woonbedrijf. ‘Voor huurders is een periode van sloop en nieuwbouw toch al een erg intensieve periode. Wij doen er alles aan om dit voor hen zo soepel mogelijk te laten verlopen. Nu worden, door gebrekkige procedures en slechte afstemming tussen verantwoordelijke partijen, gezinnen nog langer dan nodig ontregeld en kunnen wij afspraken met hen niet nakomen. Wij willen met alle betrokken partijen zo snel mogelijk tot een goede oplossing komen. Want iedereen - maar de huurders nog het meest - heeft er belang bij dat de nieuwe duurzame woningen op tijd bewoonbaar zijn.’
Groei Almere in het gedrag
Een ander voorbeeld is Almere. De stad heeft plannen voor de bouw van 75.000 woningen, maar loopt nu al tegen grenzen. Zo is er een onderstation waar geen ruimte meer is en is er op 2 andere onderstations nog maar ruimte voor 6.200 woningen tot 2030. Wethouder Alexander Sprong tegen Omroep Almere: ‘De netcongestie heeft zeer grote consequenties voor de toekomstige ontwikkeling en groei van Almere. Deze toekomst is dichterbij dan het voor velen voelt. We bereiken het punt dat er geen netcapaciteit meer is en er dus geen nieuwe projecten meer gerealiseerd kunnen worden in Almere. Mogelijk al binnen 2 jaar.’
Vertraging en leegstand niet uit te leggen
Zo zijn er nog wel meer voorbeelden van nieuwbouw- en verduurzamingsprojecten die stilliggen, of niet van de grond komen, door netcongestie. Aan woningzoekenden is het niet uit te leggen dat woningen niet gebouwd worden of leeg blijven staan. Aedes roept het kabinet actie te ondernemen en nieuwbouw en verduurzaming mogelijk maken. Belemmeringen in de uitvoering, zoals netcongestie, mogen niet tot verdere vertraging leiden.
