Goed wonen maakt het verschil: hoe komen we samen verder?

Nieuws Nieuws · 16 juni 2023
Experts
Kathalijne van den Brekel
Adviseur Mens & Organisatie
Barbara Mossinkoff
Verenigingssecretaris

Corporaties staan voor enorme uitdagingen op het gebied van verduurzaming, nieuwbouw en leefbare buurten. Deze thema’s en de dilemma’s die ermee gepaard gaan, stonden centraal bij de Aedes-dialoogsessie op 15 juni 2023. Zo’n 100 corporatiebestuurders en een keur aan stakeholders namen deel. In het laatste uur sloot minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) aan om met de aanwezigen in gesprek te gaan over de opbrengsten van de discussies.

Dilemma’s

3 bestuurders gaven de aftrap met een korte pitch per thema. Bert Halm (Hof Wonen) ziet als een dilemma bij verduurzaming of corporaties eerst alles moeten afstemmen met alle partijen of dat ze gewoon zelf aan de slag moeten gaan. Kies je voor het laatste dan is het onvermijdelijk dat je van sommige beslissingen spijt krijgt, want het is niet altijd de beste keuze.

Een belangrijk dilemma bij nieuwbouw draait om locaties. Om dit probleem op te lossen oppert Henk Peter Kip (Woonin) het idee om de minister een brief te laten sturen naar alle gemeenten met daarin ‘dit is uw quotum’.

Mohamed Acharki (Rochdale) ten slotte heeft soms het gevoel dat het ‘dweilen met de kraan open is’ om buurten leefbaar te houden. Corporaties willen heel graag sterke buurten, maar de druk is enorm groot. Het dilemma is dan ook: ‘Hoe kunnen we mensen perspectief bieden en ook de leefbaarheid van buurten versterken?’

In kleine groepen gingen de aanwezige corporatiebestuurders met elkaar én diverse stakeholders aan de slag. Hierbij lag de focus op ‘Wat kan wel?’. Ze kregen onder andere de opdracht om per tafel een gezamenlijk hulpvraag te formuleren voor minister De Jonge.

De Jonge wordt welkom geheten door Martin van Rijn en Willem Vreeze

Inzet Rijksvastgoedbedrijf

Vanuit de dialoogsessie over nieuwbouw kreeg De Jonge de vraag of hij de eigen gronden van het Rijksvastgoedbedrijf wat ‘agressiever’ wil inzetten. Deze beantwoordde hij volmondig met ja. ‘We hebben hierdoor 3 heel grote woningbouwlocaties in Flevoland. Maar de grote zorg voor woningbouw blijft wel locatie, locatie, locatie. Na de zomer komt de Wet versterking regie volkshuisvesting in de Kamer. Met die wet wordt het mogelijk om locaties aan te wijzen, als de partijen er onderling niet uitkomen.’

Kan verduurzamen goedkoper?

‘Pas op met overregulering en te strenge standaarden’, was de oproep vanuit de verduurzamingsdiscussie. Om aan alle regels te voldoen heb je ongeveer een ton nodig om een huis te verduurzamen, maar met 30 à 40 duizend kun je huizen ook energieneutraal maken. Ook al voldoen ze misschien niet aan de strengste standaarden.

Discussie op de dialoogsessie van 15 juni 2023

Passend toewijzen

Om buurten te versterken kunnen corporaties sturen op mensen en op stenen. Hiervoor doen de aanwezigen 2 voorstellen aan De Jonge: schaf de passendheidstoets af en laat de scheiding tussen DAEB en niet-DAEB vervallen. De Jonge beloofde te kijken naar de passendheidstoets. En qua sturen op stenen vindt hij het enorm belangrijk dat corporaties woningen in het middensegment bouwen. Maar hij noemt het noodzakelijk dat ook de markt hierin een rol blijft spelen.

‘This is the moment’

De bouw verwacht een enorme dip in 2024. De Jonge roept de corporaties op om samen te zorgen dat we deze dip zo kort mogelijk houden: ‘Wees de motor van de bouw de komende periode. Juist nu je ziet dat marktpartijen een stap terug moeten doen. En wees de motor van verduurzaming. Daarmee speel je de belangrijke rol die je altijd hebt willen spelen en de afgelopen jaren door de verhuurderheffing niet hebt kunnen spelen. Volkshuisvesting is terug van weg geweest. Laat dit zelfbewust zien, want ‘this is the moment’ om René Froger te citeren.’

De Jonge houdt een betoog op de dialoogsessie van 15 juni 2023

Visie lange termijn

De zinvolle en scherpe discussies lieten zien dat het met recht lastige dilemma’s zijn. De woningcorporaties kunnen het niet alleen oplossen. Daarvoor zijn alle stakeholders én het ministerie van BZK hard nodig. De komende tijd gaat Aedes aan de slag met het herijken van de langetermijnvisie. De opbrengsten van de dialoogsessie zijn hiervoor goede bouwstenen.

Aanwezige stakeholders

De aanwezige stakeholders waren: ANBO, Divosa, Interprovinciaal Overleg, NEPROM, Netbeheer NL, NVM, Onderhoud NL, Sociaal Werk Nederland, Urgenda, Valente, Vereniging Eigen Huis, VNG en Woonbond.