Aedes: verbetering leefbaarheid vraagt om integrale aanpak

Aedes-standpunt Aedes-standpunt · 6 oktober 2021
Expert
Pieter van Hulten
Belangenbehartiger

De leefbaarheid in buurten met veel corporatiewoningen staat al langer onder druk. Dat bleek uit het onderzoek ‘Veerkracht in het corporatiebezit’. Verbeteren van de leefbaarheid in wijken vraagt om een integrale aanpak. Losse ingrepen hebben geen effect meer. Op donderdag 7 oktober debatteert de Kamer over verschillende middelen die hierbij kunnen helpen. Aedes heeft hiervoor een brief gestuurd naar de Tweede Kamer.

Mensen voelen zich onveiliger, de overlast neemt heftiger vormen aan en dat maakt het lastiger om passende oplossingen te vinden. Het wordt dus steeds complexer om wijken leefbaarder te maken. Aedes vindt het belangrijk dat er voldoende middelen zijn om hieraan te werken en pleit daarom voor een structureel Volkshuisvestingsfonds. Daarnaast vraagt Aedes nogmaals aandacht voor de huisvesting van aandachtsgroepen.

Landelijke evaluatie Rotterdamwet

Onlangs is de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek (Wbmgp) geëvalueerd. Ook wel de Rotterdamwet genoemd. Aedes is op hoofdlijnen tevreden over die evaluatie. De wet biedt mogelijkheden om via selectieve toewijzing wijken zonder of met onvoldoende veerkracht, sterker te maken.

De wijkaanpak kan echter alleen succesvol zijn als daarbij voldoende persoonlijke aandacht is voor de mens. Dat wil zeggen: integraal beleid dat fysieke ingrepen combineert met de juiste zorg en begeleiding voor mensen en zorgt voor opleidingskansen. Zonder voldoende ruimte voor de aanpak van de sociale kant verliest de Wbmgp aan kracht.

Volkshuisvestingsfonds

Dat een Volkshuisvestingsfonds waarde heeft, blijkt uit het aantal subsidieaanvragen. De regeling is in 2021 namelijk meer dan tweemaal overtekend. Bovendien krijgt Aedes signalen dat er binnen gemeenten veel particuliere woningen zijn die moeten worden verbeterd maar waarvoor eigenaren en gemeenten niet de financiële middelen hebben. Het volkshuisvestingsfonds is voor hen echt een uitkomst.

Aedes wil daarom dat er een permanent Volkshuisvestingsfonds komt dat ook opengesteld wordt voor corporaties. Want hoewel woningcorporaties een onmisbare rol spelen in het succes van het Volkshuisvestingsfonds, is nu slechts 20% van de woningen die aangepakt worden van een corporatie. Dit moet omhoog omdat de meeste leefbaarheidsissues voorkomen in wijken met veel corporatiebezit. Met een structureel fonds kan er ook extra geïnvesteerd worden in de andere wijken waar dit hoognodig is.

In de Actieagenda wonen staat dat een structurele bijdrage van 300 miljoen euro ook structureel kan bijdragen aan een betere leefbaarheid in kwetsbare buurten en wijken. Aedes verzoekt de politiek dit bedrag – vooruitlopend op de formatie van het nieuwe kabinet – alsnog voor in elk geval 2022 beschikbaar te stellen en ervoor te zorgen dat het aandeel van 20% corporatiewoningen omhooggaat.

Huisvesting aandachtsgroepen

Op 8 juli 2021 verscheen het rapport ‘Een thuis voor iedereen’ van de interbestuurlijke werkgroep huisvesting aandachtsgroepen onder leiding van Bernard ter Haar. Een brede coalitie, die bestaat uit vijf ministeries (BZK, VWS, OCW, JenV, SZW), VNG, Aedes en de G4 en G40 heeft hieraan gewerkt. De conclusie: het gaat niet goed met de huisvesting van aandachtsgroepen in Nederland en hierop moet snel actie worden ondernomen.

Mensen met een psychiatrische achtergrond of verstandelijke beperking, statushouders, arbeidsmigranten, daklozen, studenten, ouderen: ze beconcurreren elkaar en de reguliere woningzoekenden om het beperkte aantal beschikbare en betaalbare huurwoningen. Volgens de commissie ontbreekt bovendien een integrale aanpak, waarbij adequate huisvesting wordt gecombineerd met voldoende begeleiding, bestaanszekerheid en deelname aan de maatschappij. De focus moet verschuiven en verschuift langzamerhand al van een aanpak per aandachtsgroep naar oplossingen voor alle aandachtsgroepen.

Aedes onderschrijft de aanbevelingen van het rapport en vraagt de Tweede Kamer die ook bij dit debat te betrekken.

Actieagenda wonen

In de Actieagenda wonen hebben 34 partijen zich verenigd om het wonen een krachtige impuls te geven. De samenwerking en de integraliteit zijn hierbij van belang. De Wbmp, een structureel Volkshuisvestingsfonds en goed integraal beleid van de overheid helpen ons om wonen in Nederland te verbeteren.