Driedubbele vergrijzing in Coevorden: ‘We moeten haast maken met gezamenlijke initiatieven’

Zorggroep Tangenborgh en Domesta bedachten de Eendrachtshof samen: een woonvorm waarin ouderen langer zelfstandig thuis kunnen wonen. Het verouderde woonzorgcentrum en de aanleunwoningen die hier stonden zijn gesloopt. Domesta bouwde 51 betaalbare huurwoningen voor 55-plussers, in de vorm van 2 hofjes rondom een gezamenlijke tuin. De bewoners zijn een mix van 55-plussers met en zonder zorgvraag. Tangenborgh biedt zorg op maat aan, voor zowel bewoners die alleen wijkzorg nodig hebben als voor mensen met een indicatie voor intramurale zorg. In het hoofdgebouw zijn zorgappartementen voor wie meer hulp en zorg nodig heeft. En er zijn verschillende faciliteiten: een huiskamer voor dagbesteding, een praktijkruimte voor fysiotherapie, een restaurant en een ruimte voor diverse activiteiten.

‘Door de bouw rondom hofjes kom je elkaar gemakkelijk tegen en maken bewoners sneller een praatje met de buren. Zo stimuleert de omgeving als vanzelf noaberschap en sociale verbinding’, vertelt Bart Harms, adviseur Wonen & Zorg bij Domesta. Hij benadrukt hoe belangrijk het is dat zorgorganisatie en corporatie samen optrekken: voorafgaand, tijdens en ná de bouw. ‘Onze gezamenlijke visie is niet alleen de basis voor dit project. Het is ook een belangrijke voorwaarde om deze woonvorm te kunnen borgen voor de komende jaren.’

Domesta, actief in Emmen, Hoogeveen en Coevorden, heeft 11.000 woningen waarvan er zo’n 2.400 een bestemming in de zorg hebben: van begeleid wonen tot intramuraal zorgvastgoed. Harms licht toe welke rol Domesta voor zichzelf ziet in het faciliteren van wonen en zorg: ‘De vergrijzing in Nederland neemt toe en leidt tot een toenemende zorgvraag. In deze regio hebben we zelfs te maken met een driedubbele vergrijzing: het aantal ouderen neemt toe, zij leven langer én jongeren trekken weg uit deze regio waardoor er een tekort is aan zorgpersoneel.’ 

Tegelijkertijd verandert het zorglandschap. Mensen wonen langer zelfstandig, ook als zij zorg nodig hebben. Daarmee verandert ook de rol van corporaties. Harms: ‘Wij moeten haast maken met initiatieven die de denkbeeldige muren rondom zorglocaties verwijderen. Met de Eendrachtshof faciliteren we dat ouderen langer thuis wonen. En daarbij gaat het ons niet alleen om fysieke aanpassingen. Maar ook om wat bewoners voor elkaar kunnen betekenen. Door de omgeving zo in te richten kunnen we eenzaamheid voorkomen en de kans op informele zorg vergroten.’

Met de ontwikkeling en bouw van de Eendrachtshof sorteert Domesta voor op de toekomst. Bewoners kunnen in hun vertrouwde omgeving blijven, met hulp van familie, buren en waar nodig professionele zorg. De woningen bieden de bewoners alles wat zij nodig hebben om langer zelfstandig te wonen. Ze hebben een slaap- en badkamer beneden, er zijn extra brede deuren en geen drempels, en de douche en wc zijn al voorzien hulpmiddelen.

Ook de 65-jarige mevrouw Maatman, een van de bewoners, is klaar voor de toekomst. Zorg heeft ze nu nog niet nodig, maar ze woont met veel plezier én een gerust gevoel in haar moderne huisje-met-tuin: ‘Je maakt hier makkelijk een praatje met de buren. Als er iets is, helpen we elkaar. Mijn huis is klaar voor de toekomst. En ik woon op loopafstand van het hoofdgebouw. Van daaruit komt alle zorg naar de woningen toe. Als het nodig is, zijn ze er binnen 10 minuten.’

• Sluit als woningcorporatie de ogen niet voor de (komende) vergrijzing. Denk op tijd na over passende huisvesting voor verschillende doelgroepen: met een kleine tot grote zorgvraag. Het realiseren ervan kost (veel) tijd.
• Maak duidelijke afspraken met zorgaanbieders en leg die ook goed vast. Wat verwacht je als corporatie van een zorgaanbieder? En welke rol kan en wil de zorgpartij op zich nemen, nu en in de toekomst?
• Als woningcorporatie die actief is in verschillende gemeenten, heeft Domesta te maken met wel 12 verschillende zorgorganisaties in het werkgebied. Onderschat niet hoeveel werk erin gaat zitten om met al deze zorgaanbieders afspraken te maken.
• Betrek zo mogelijk meerdere partijen bij woon-zorgvastgoed. ‘Op een andere locatie in Coevorden verhuren we bijvoorbeeld een ruimte in de plint aan een peuteropvang voor kinderen van 2 tot 4 jaar.’