Woningen verduurzamen: Staedion gaat eerst op de koffie

Expert
Morris Verlinden
Belangenbehartiger

Woningen renoveren en verduurzamen, dat gaat hand in hand bij Staedion. En om alle bewoners mee te krijgen en goed te informeren, gaat de corporatie eerst langs de deuren.

Staedion renoveert jaarlijks zo’n 750 woningen. Inmiddels gaan renovatie en groot onderhoud altijd gepaard met verduurzaming. ‘Daarbij pakken we woningen met EFG-labels aan via renovatie en planmatig onderhoud’, vertelt Niels van der Wal, programmamanager Duurzaamheid. Een uitdaging hierbij is dat veel van de woningen met lage labels versnipperd door de complexen liggen. Een woningcomplex heeft bijvoorbeeld EFG-labels onder het dak, aan de kopgevel of boven een berging, terwijl de rest van het complex een beter label heeft. Als er geen renovatie gepland staat, pakken we in zo’n geval bijvoorbeeld het dak aan. We brengen dat dan bij voorkeur op het streefniveau vanuit De Standaard, zodat de woningen onder het dak een beter label krijgen.’

Van der Wal geeft aan dat Staedion nu nog zo’n 4.000 woningen heeft met een EFG-label. ‘Daarvan zijn er ongeveer 1.000 genomineerd voor sloop, circa 1.000 gaan we renoveren en zo’n 1.500 pakken we aan via groot onderhoud. De laatste 500 zitten in VvE’s, die vormen een geval apart. De eigenaar-bewoners willen vaak best verduurzamen, maar kunnen het niet altijd betalen. En de processen zijn anders en duren vaak langer. ‘In bepaalde gevallen is Staedion bereid een woning aan te kopen om zo de verduurzaming mogelijk te maken.’

Alle EFG-labels afschalen

Volgens de Nationale Prestatieafspraken moeten corporaties alle woningen met een EFG-label uiterlijk eind 2028 verduurzamen. Van der Wal benadrukt dat die afspraken voor Staedion niet de aanleiding waren om te renoveren en verduurzamen. ‘Renovatie hoort bij ons werk als corporatie, dus dat deden we al. In de jaren 80 isoleerden wij al woningen. Verduurzamen is een onderdeel van onze renovatieopgave.’

Bij de renovatie en verduurzaming maakt Staedion woningen klaar om van het aardgas af te gaan. Dan gaat het bijvoorbeeld om isolatie en HR-glas. Het wil niet zeggen dat de woningen nu al geen gasaansluiting meer hebben. ‘Dat kan in veel gevallen nog niet, doordat bijvoorbeeld het warmtenet nog niet beschikbaar is’, licht Van der Wal toe. ‘Wel krijgen de bewoners een aansluiting om elektrisch te koken.’

Persoonlijk contact met de huurder

Renovatie en verduurzaming kunnen grote impact hebben op de huurders. Staedion kiest er daarom voor alle bewoners persoonlijk te informeren en hen stap voor stap mee te nemen bij wat er gaat gebeuren. Paul van der Knijff is sociaal projectleider en gaat bij renovatieprojecten bij de mensen langs. ‘Ik ga letterlijk van deur tot deur om uit te leggen wat we gaan doen en waarom. Ook vertel ik mensen hoe lang het zal duren en dat ze tijdelijk naar een logeerwoning in de buurt kunnen.’ Alle bewoners persoonlijk informeren is zeer arbeidsintensief, maar loont wel. Door het persoonlijke contact voelen bewoners zich serieus genomen en betrokken. Ze gaan daardoor eerder akkoord met de renovatieplannen. ‘Ik merk dat deze aanpak ook helpt bij bijvoorbeeld plaatsing van zonnepanelen. In een bepaalde wijk deden we onze huurders een aanbod. Nog geen 30% ging daarop in. Toen we voorlichtingsbijeenkomsten organiseerden en we zelf bij de mensen langs gingen, konden we dat percentage ophogen naar 75%!’

Lessons learned

Dat is ook meteen een van de belangrijkste leerpunten uit de afgelopen jaren, merkt Van der Knijff op. ‘Eerder communiceerden we veel minder, of via de aannemer, over wat we wanneer gingen doen en waren huurders niet voorbereid als werklui op de stoep stonden. Dat leverde vertraging op én veel irritatie. Met onze huidige aanpak, waarbij wij vanuit Staedion zelf de bewonersbegeleiding doen, zijn huurders goed op de hoogte.’

Van der Wal heeft ook nog wel wat tips: ‘Zet het materiaal doelmatig in, zo voorkom je onnodig materiaalverbruik en ligt de nadruk op maatregelen die de warmtevraag aanmerkelijk terugbrengen.’