Succesvolle samenwerking voor prettige wijken met de 7 leidende principes

Nieuws 24 oktober 2023
Expert
Pieter van Hulten
Belangenbehartiger

Goed wonen is in sommige wijken niet altijd vanzelfsprekend. Bewoners hebben soms een complexe hulpvraag, denk aan armoede, mentale gezondheid, overlast en verloedering. Dat vraagt om een samenhangende aanpak op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Zo’n aanpak helpt mensen gelukkiger te worden en mogelijk minder afhankelijk te zijn van een uitkering of zorg. En de samenleving als geheel – en daar gaat het uiteindelijk om – wordt er beter van. Meer gezondheid, meer cohesie en meer meedoen. Een coalitie van landelijke organisaties ziet 7 leidende principes voor samenwerken tussen wonen, welzijn en zorg. 

De 7 leidende principes

De maatschappelijke coalitie ‘Zo doen we dat’ bestaat uit 10 organisaties: ActiZ, Aedes, Sociaal Werk Nederland, Woonbond, Valente, Divosa, VNG, G40, de Nederlandse ggz en MIND. De coalitie startte in 2021 en keek gezamenlijk naar wat mensen willen, kunnen en nodig hebben. Dat klinkt makkelijker dan het is. Maar het is een kwestie van durven en doen, zo blijkt in de praktijk. Goed wonen in leefbare wijken vraagt om een combinatie van sociale maatregelen en fysieke ingrepen. Wonen, zorg, welzijn, veiligheid en de fysieke leefomgeving zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Samenwerken is moeilijk. Zeker met meerdere organisaties, waarbij iedere organisatie zijn eigen methodes, processen en ervaringen heeft. Met die gedachte heeft de coalitie de randvoorwaarden en uitgangspunten voor een succesvolle samenwerking geformuleerd in 7 leidende principes:

  1. De bewoners centraal op basis van gelijkwaardigheid. 
    Dat betekent dat de bewoners de oplossingen bedenken en dat zij zelf een actieve bijdrage hebben in de uitvoering. Echte zelfregie.
     
  2. Gedeelde urgentie en lange adem.
    Dat begint bij een gedeelde urgentie bij politiek, bestuur en maatschappelijke partners. En er zijn leiders nodig die staan voor langjarige samenwerking in de buurt. 
     
  3. Gezamenlijke visie en verantwoordelijkheid. 
    Door samen maatschappelijke doelen vast te stellen, ontstaat een gerichte beweging. Verzamelde data/kennis van de wijk, helpt om te zien wat er speelt en om doelen af te spreken. Minstens zo belangrijk is het hoe: hoe ga je die doelen samen bereiken?
     
  4. Elkaar begrijpen en vertrouwen.
    Vanuit de gedeelde visie kan er een gemeenschappelijke taal ontstaan en vertrouwen. Dat vraagt om tijd én om het gesprek te blijven voeren, ook als het moeilijk wordt.
     
  5. Uitvoering bepaalt, bestuur faciliteert.
    Wijkprofessionals vormen met elkaar een organisatieonafhankelijk wijknetwerk dat in onderlinge afstemming doet wat nodig is voor de wijk.
     
  6. Leren op alle niveaus.
    Bij effectief leren hoort ook dat iedereen (ook negatieve) ervaringen deelt, om op lange termijn de samenwerking zeker te stellen. Ook belangrijk: regelmatig terugkoppelen naar de visie en de gestelde doelen.
     
  7. Klein beginnen, groot denken.
    Beginnen met één casus in de wijk en vanuit de behaalde successen verder werken naar een gebiedsaanpak is daarvoor dé manier. Een ontwikkelde aanpak kan worden verspreid en gedeeld. Maar het echte ‘eigen maken’ en op een andere manier gaan werken is overal een nieuw proces. Spreek daarom niet van uitrollen maar van ‘inrollen’.
Kijk ook eens bij

Meer weten?

In een serie van 4 webinars werden succesvolle praktijkvoorbeelden uitgelicht. Bekijk ze hieronder: